Pleidooi voor huisbezoeken

Ik werk nu zo'n goeie tien maanden in een evangelische gemeente in Hasselt als hulpvoorganger en één van de voornaamste taken voor mij is het afleggen van huisbezoeken om op die manier de gemeenteleden goed te leren kennen. Ik ben heel dankbaar dat ik word gestimuleerd om dit te doen. Het is niet altijd eenvoudig. Soms belde ik mensen op uit de adressenlijst om mezelf voor een bezoek uit te nodigen, terwijl ik geen idee had wie ik aan de lijn had. Toch hebben mensen mij (tot nu toe) heel hartelijk en gastvrij ontvangen. Huisbezoeken zijn een grote hulp voor mij om vertrouwd te raken met de mensen en andersom hebben mensen zo de gelegenheid om mij te leren kennen.

Vandaag dacht ik opnieuw eens na over het belang van huisbezoeken in de gemeente door gemeenteleiders. Ik ben hier altijd groot voorstander van geweest. In de gemeente waarin ik als kind opgroeide was het heel gebruikelijk dat gemeenteleden minstens jaarlijks werden bezocht. Ik kan mij nog herinneren dat ik het heel fijn vond als de dominee bij ons thuis op bezoek kwam (daardoor weet ik zelfs nu de naam van deze dominee nog). In de gemeente waar ik later naartoe ging werden gemeenteleden niet structureel bezocht, enkel op persoonlijk verzoek van het gemeentelid zelf. Ik vond dit een gemis. Ik moest--toen ik later theologie ging studeren--eens een uitgebreid onderzoek doen naar het reilen en zeilen in mijn thuisgemeente voor het vak 'Dienst in de gemeente' (2001). In de conclusie schreef ik o.a. bij het punt 'zwakke punten'/'punten van verbetering': "Een gemeentelid wordt enkel bezocht door één van de oudsten, wanneer deze dat zelf aangeeft. En misschien zou het goed zijn om als oudsten jaarlijks elk gemeentelid een bezoek te brengen. Voordelen hiervan zijn o.a. dat gemeenteleden en gemeenteleiding elkaar beter kunnen leren kennen en dat het initiatief hierbij vanuit de gemeenteleiding zelf komt. Ook kan de gemeenteleiding tijdens zo'n bezoek vragen naar de geestelijke toestand van de gemeenteleden en hoe zij het persoonlijk vinden in de gemeente." Ik vond het wel interessant om dit werkstuk weer eens door te lezen vanavond, omdat ik wist dat ik hierover iets had geschreven hierin. Deze gedachte is in de loop der jaren en zeker nu ik het ook in de praktijk toepas in mijn bediening alleen maar sterker geworden. Huisbezoeken afleggen heeft vele voordelen. Je geeft de mensen de gelegenheid om jou te leren kennen. Je hoort direct wat er allemaal leeft bij de mensen. Je geeft persoonlijke aandacht aan mensen. Je ontmoet elkaar in een andere omgeving, de thuisbasis van de mensen zelf. Je kunt de mensen direct vragen stellen en je kunt vragen van mensen direct beantwoorden. Eerlijk gezegd is het enige nadeel wat ik kan bedenken om huisbezoeken af te leggen dat het heel veel tijd en inzet kost. Dit mag ons echter niet belemmeren, want is het niet zo dat alle mooie en goede dingen heel veel tijd en inzet kosten?

Het is denk ik goed om huisbezoeken structureel toe te passen in een gemeente. Ik bedoel hiermee dat je zorgt voor een bepaalde structuur, die waarborgt dat alle gemeenteleden over een bepaald verloop van tijd worden bezocht. Dit kan verdeeld worden over een aantal mensen (de oudsten, de pastorale werkers), want in een grote gemeente is het natuurlijk moeilijk en ook niet nodig om alles zelf te doen als gemeenteleider.

Een pleidooi voor huisbezoeken. Wat heeft dat nu weer te maken met de 'emergent conversation', waar ik rond heb beloofd te schrijven in deze blog? Naast 'identificatie met Christus' (zie vorige bericht) is 'leven als gemeenschap' een heel belangrijk bestanddeel van het DNA van de 'emergent conversation'. In een postmoderne tijd is gemeenschap van wezenlijk belang. Ik ben ervan overtuigd dat het afleggen van huisbezoeken het leven als gemeenschap sterk zal bevorderen. In huisbezoeken staat de ontmoeting met de ander centraal. In huisbezoeken is er de gelegenheid om persoonlijke verhalen met elkaar te delen. In huisbezoeken is er ruimte om relaties te verdiepen. In huisbezoeken kan de persoonlijke relatie met God diepgaand worden besproken. Bovendien leeft men in de 'emerging conversation' in de overtuiging dat gemeenten niet programmagericht, maar relatiegericht moeten zijn. In huisbezoeken draait het toch niet om programma's, of wel? Ja, het kan wel, maar dan is het aan de bezoeker om geen verborgen agenda mee te nemen.

"We need to establish community in deep ways to build trust." Dan Kimball, The Emerging Church: Vintage Christianity for New Generations (Grand Rapids, MI: Zondervan, 2003), 206.