Lessen van Twist

Toch nog even doorgaan over spiritualiteit, waar ik in het vorige bericht over schreef. De reactie van Anton n.a.v. het boek van Mulholland heeft me niet losgelaten. Er kwamen weer veel goede herinneringen naar boven over de lessen van Twist. Het boek van Mulholland--M. Robert Mulholland Jr., Invitation to A Journey: A Road Map for Spiritual Formation (Downers Grove, IL: InterVarsity Press, 1993)--was namelijk verplichte literatuur bij de cursus "Seminar Spiritual Education," die ik in mei 2003 heb gevolgd. De cursus werd gegeven door Dr. Tony Twist, een gastprofessor uit Amerika, werkzaam in Oostenrijk. Deze cursus reken ik wel tot één van de beste cursussen die ik heb mogen volgen in het Masterprogramma aan de ETF. Ik heb veel lessen van Twist mogen leren, die mij veel hebben geholpen en die ik ook meermaals heb kunnen doorgeven in persoonlijke gesprekken en in preken.

Eén van die lessen is de volgende. Een probleem waar velen tegenaan lopen in het dagelijks vrijmaken van tijd voor God, is onze drukke agenda. We hebben zoveel te doen en we vinden gewoon niet de tijd om even stil te zitten en lectio divina (zie vorige bericht) toe te passen. Tony Twist daagde ons uit en hij maakte een onderscheid tussen tijd en prioriteit. Hij gaf een voorbeeld uit zijn eigen leven. Hij was een groot fan van een bepaalde sportclub. Ik weet niet meer of het nu een bekende basketbal- of een bekende rugbyploeg was, maar in ieder geval één van de twee. Altijd kon hij tijd vrijmaken om wedstrijden van deze ploeg te bekijken. Niets liet hij hiervoor in de weg staan. Simpelweg omdat het volgen van wedstrijden van deze ploeg prioriteit voor hem was. Voor God kon hij echter heel moeilijk tijd vrijmaken, terwijl hij dat wel heel graag wilde. Dan begon hij zich eerlijk af te vragen of zijn relatie met God werkelijk een prioriteit was in zijn leven. Hij moest in schaamte erkennen dat niet zijn relatie met God, maar zijn favoriete sportclub prioriteit had in zijn leven. Hij was hier niet blij mee, want hij wilde wel dat zijn relatie met God prioriteit in zijn leven was. Dus wat besloot hij? Alle tijd die hij tot dan toe besteedde aan het bekijken van wedstrijden ging hij voortaan besteden aan zijn relatie met God. Dit was geen gemakkelijke beslissing, zeker in het begin niet. Toch heeft dit hem heel goed gedaan en hij heeft hier later geen moment spijt van gehad. Een prachtige les van Twist heb ik hieruit mogen leren. Een andere les die ik van hem heb mogen leren, heeft Dr. Twist een tijdje na de cursus aan mij gestuurd via e-mail. Ik had een paar vragen naar aanleiding van een aantal zaken waar ik mee worstelde en in zijn antwoord las ik onder andere: "we have to learn to crawl before we learn to walk." We moeten leren kruipen voordat we leren te lopen. Ik voelde mij schuldig over een aantal zaken, maar Twist leerde mij om voor mezelf de lat niet te hoog te leggen en dat we het beste leren door te vallen en weer op te staan. Hij antwoordde aan mij: "Vraag vergeving aan God en begin opnieuw." Zo heb ik van Twist vele lessen mogen leren, die mij verder op weg hebben geholpen en waar ik nog regelmatig aan terugdenk.

Ook is het goed om nog enige woorden te wijden aan het boek van Mulholland. Niet alleen vanwege de titel--invitation to a journey--omdat ook hierin de pelgrimsmetafoor weer naar voren komt en dat is altijd een prachtige gedachte voor een 'pilgrim on the move'. Maar ook omdat ik in dit boek een definitie heb geleerd van "spiritual formation" (geestelijke groei) die ik altijd heel goed en bruikbaar heb gevonden. Mulholland beschrijft "spiritual formation" als "(1) a process (2) of being conformed (3) to the image of Christ (4) for the sake of others" (Invitation to A Journey, 15). Geestelijke groei is een proces waarin we veranderd worden naar het beeld van Christus omwille van anderen. Laten we de ingrediënten even nader bekijken. Geestelijke groei is:

(1) een proces; Verandering gaat niet 1,2,3. Het gaat niet vanzelf. Het kost tijd en inzet. Het gaat stap voor stap. We leren door te vallen en weer op te staan, zoals eerder gezegd. Maar we groeien...als 'pilgrims on the move'.

(2) waarin we veranderd worden; Het is niet zomaar dat wij onszelf kunnen veranderen. Wij worden veranderd. Het is het werk van Gods Heilige Geest in ons leven. Onze bereidheid om God Zijn werk in ons leven te laten doen is daarbij wel noodzakelijk, evenals onze bereidheid om te doen wat Hij van ons vraagt. Het is dus dubbelop. Het is zowel Gods werk als ons werk (we noemen dat synergisme in de theologie). Paulus vermeldt beiden in Filippenzen 2:12-13: "Blijf u inspannen voor uw redding, en doe dat in diep ontzag voor God, want het is God die zowel het willen als het handelen bij u teweegbrengt, omdat het hem behaagt" (Nieuwe Bijbelvertaling, 2004). Hoe dan ook, er vindt verandering plaats in ons leven.

(3) naar het beeld van Christus; Jezus Christus is ons grote voorbeeld. Het doel van geestelijke verandering is om te leven in navolging van Jezus Christus. Om te weten wie Jezus Christus was en wat Hij heeft gedaan, grijpen we vooral terug naar de evangeliën in de Bijbel: Mattheüs, Markus, Lukas en Johannes. Die navolging kost dan ook een prijs. Ook wij moeten--op reis, 'on the move'--ons kruis dragen in navolging van Christus. Jezus belooft ons geen kalme reis, maar wel een behouden aankomst.

(4) omwille van anderen; Jezus zette Zijn leven in voor anderen en ook wij zullen dat steeds meer gaan doen naarmate wij zullen groeien en veranderen. "Heb uw naaste lief," is hier het sleutelgebod. Egocentrisme is dus uitgesloten in de navolging van Christus.

Ik vind dit nogmaals een prachtige definitie van geestelijke groei. Uiteindelijk is het ook mijn eenvoudige, maar diepe verlangen om iets voor andere mensen te kunnen betekenen in alles wat ik doe. Ik maak daarin natuurlijk fouten, maar ik leer iedere dag opnieuw. En steeds wordt het verlangen om anderen te kunnen helpen sterker. Bedankt, Dr. Twist, voor de onvergetelijke en zeer nuttige lessen. En bedankt, Anton, om mooie herinneringen (wellicht zonder dat je het weet) weer naar boven te halen.